Ewa Balcerek

Od czasu wybuchu epidemii koronawirusa, niemal wszystkie teksty i wypowiedzi zaczynają się od stwierdzenia, że świat nie będzie już taki sam. Porównywanie epidemii z I czy II wojną światową odzwierciedla przekonanie, że w ślad za koronawirusem zamanifestują się warunki sprzyjające zmianie świadomości społecznej. To z kolei umożliwi radykalizację owej świadomości […]

Bieżąca sytuacja a szanse lewicy

 w Kryzys kapitalizmu przez
Istnieje sporo niejasności co do marksistowskich kategorii ekonomicznych. A przecież do popularności i siły wczesnego ruchu robotniczego przyczyniła się przede wszystkim jasność teorii stworzonej przez K. Marksa. Teoria ta jasno i klarownie ukazywała mechanizm wyzysku, dając robotnikom i działaczom robotniczym decydujący atut w ich walce bieżącej i w dyskusjach ideologicznych […]

Nowe „Kto z czego żyje” potrzebne od zaraz (W 201. ...

 w Kryzys kapitalizmu / Publikacje przez
Redaktor „Kultury liberalnej” prowadzący rozmową z Janem Sową, trafił prosto w punkt: „Teoretycznie to lewica powinna korzystać na poczuciu zagrożenia czy niepewności materialnej, bo obiecuje lepsze zabezpieczenie socjalne. A pan twierdzi, że postępowcy dostaną swoją szansę dopiero, jak wszystko będzie dobrze?” („Nowa lewica nie wygra z PiS-em – z Janem […]

Nowa lewica cieplarniana

 w Polemiki / Recenzje przez
1
Słuchając redaktora Tomasza Wróblewskiego można sobie uświadomić powagę problemu, jaki mają dziś zagorzali zwolennicy kapitalizmu i gospodarki wolnorynkowej. Wprowadzając, wbrew wcześniejszym deklaracjom, ekspertyzom i negocjacjom w łonie Solidarności i wbrew nastawionym reformistycznie i pragmatycznie robotnikom, po prostu kapitalizm, rząd premiera Mazowieckiego pozbawił w pewien sposób zwolenników gospodarczego liberalizmu alibi. Odsuwając […]

Woda z mózgu a strukturalny kryzys kapitalizmu

 w Nauka przez
Doktryna marksizmu kształtowała się od początku w polemice z różnorodnymi, konkurencyjnymi koncepcjami pragnącymi zyskać możliwość oddziaływania na ówcześnie najbardziej aktywną grupę społeczną – proletariat, którego świadome przebudzenie zapoczątkowało, pod koniec XIX wieku, nowy sposób uprawiania polityki. Polityki, której niezbywalną cechą stała się klasowość. Niezależnie od dalszych, dramatycznych losów ruchu, problematyka […]

Życie „produkcyjne” czy „produktywne”? Rosyjski marksizm buntuje się przeciwko „potrzebom ...

 w Nauka przez
1
Najczęstszym argumentem na rzecz odrzucenia robotników jako motoru zmian społecznych i politycznych przez współczesną lewicę jest to, że ta klasa społeczna akceptuje aktualny system wyzysku i nie stanowi siły rewolucyjnej. Wskazuje się przy tym na liczne przykłady potwierdzające tę tezę, jak choćby poparcie większości robotników dla prawicowo-populistycznych partii z ich […]

Co, k…, nie wyszło?

 w Nauka przez
„… dialektyka jest nauką o ogólnych prawach ruchu zarówno zewnętrznego świata, jak i ludzkiego myślenia”(W. I. Lenin, Dzieła, tom 21, KiW, Warszawa 1951, ss. 42-43) Zagadnienie naukowości w marksizmie nieodłącznie wiąże się z kwestią dialektyki. Według krytyków marksizmu, dialektyka jest zbędnym balastem, kulą u nogi dla teorii pragnącej uchodzić za naukową. W swoim […]

Jeszcze o dialektyce, procesie historycznym i jego podmiocie

 w Nauka przez
„Mam takie pytanie, które powstało na skutek pewnej dyskusji mianowicie: kim jest robotnik? Czy osoby pracujące w transporcie lub branży spożywczej są robotnikami? Kierowca busa i pracownik masarni na przykład.” (pytanie zgłoszone do redakcji portalu Władza Rad) Kusi mnie odpowiedź w stylu dialektycznie myślącego, chińskiego mędrca – „To zależy!” Właściwa […]

Kim jest robotnik?

 w Praca przez
Padające z ust akademików przyznających się w jakiś sposób do marksizmu zapewnienia o tym, iż „marksizm dowodzi swej uporczywej obecności, swej produktywności i swojej zdolności adaptacyjnej do kontekstu i koniunktury” (J. Bidet, S. Kouvelakis, „A Key to the Critical Companion to Contemporary Marxism”), wyglądają – w świetle faktycznych osiągnięć współczesnych […]

Słabosilna teoria

 w Nauka / Recenzje przez
Wprowadzenie w temat, czyli Hegel i Marks jako zdechłe psy „Historia wszystkich dotychczasowych społeczeństw jest historią walk klasowych” – to znane wszystkim zainteresowanym zdanie, rzucone przez Marksa i Engelsa w „Manifeście Partii Komunistycznej”, wydaje się dziś trywialne. Aby jednak zawrzeć w krótkim zdaniu tak zsyntetyzowaną treść, trzeba było dokonać wysiłku […]

O naglącej potrzebie dialektyki

 w Polemiki przez