Jacek Tittenbrun


2
Ziarno i plewy Redaktorzy „Przeglądu Filozoficznego” oczekują, jak się wydaje, od autorów artykułów zamieszczonych w tym tomie czegoś w rodzaju mowy pogrzebowej. Cóż jednak, gdy ktoś, jak właśnie niżej podpisany, uważa, że owe (notabene od lat głoszone) pogłoski o śmierci marksizmu są nieco przedwczesne. Liczba badaczy na świecie identyfikujących się […]

Marksistowskie rozrachunki


Dotychczasowy przebieg kampanii wyborczej czy też ściślej, na razie prawyborczej w jakiej obie partie starają się wyłonić własnych kandydatów na najwyższy urząd w USA jest pod pewnymi względami nietypowy. Banałem jest teza o przemożnym wpływie pieniądza na politykę w w kapitalizmie, teza, która najdoskonalsze ucieleśnienie znajdowała zawsze właśnie w Stanach […]

Przeciwieństwa się stykają, czyli kto zostanie kolejnym prezydentem Stanów Zjednoczonych


Słowo wstępne Tytuł drugiego odcinka krótkiego cyklu poświęconego stosunkom własnościowo-klasowym w futbolu celowo eksponuje nazwisko gracza najbogatszego klubu piłkarskiego na świecie a zarazem, używając potocznych kategorii, najlepiej opłacanego piłkarza. Znamienny jest również dalszy ciąg tytułu, sugerujący kapitalistyczny a w każdym razie prywatnowłasnościowy charakter tego, co wedle mądrości konwencjonalnej stanowi wynagrodzenie […]

Gra w klasy. Część 2: Ronaldo i s-ka



Znajomość literatury światowej pozwala autorowi stwierdzić, że jako użytkownik pojęcia własności siły roboczej należy on do wyjątków. Tym bardziej oryginalne jest zaproponowana w niniejszym tekście analiza zawodników najpopularniejszej na świecie dyscypliny sportowej. Jest to przykład socjoekonomicznego podejścia równie dalekiego od obu przeważających w piśmiennictwie ujęć: ekonomicznego z jego podbudową w […]

Gra w klasy. Część 1: Futboliści a własność siły roboczej


Nie ma to być wykład z chemii ani też pogadanka na temat przemysłu chemicznego, aczkolwiek to drugie sformułowanie jest bliższe treści poniższego tekstu. Dotyczy on „podłoża historycznego” – by użyć trafnego wyrażenia przedwojennego socjologa Ludwika Krzywickiego – pewnych współczesnych i, dodajmy, supernowoczesnych struktur. „Zagłębie krzemowe” to jeden z tych zwrotów, o których prawdziwie […]

Krótki kapitalistyczny kurs tablicy Mendelejewa: Od złota do krzemu


W ostatnich latach we wszystkich krajach rozwiniętego kapitalizmu obserwuje się wyraźne przesunięcia w strukturze produktu społecznego, w jakim wzrósł drastycznie udział zysków kosztem części przypadającej na wynagrodzenia. Nasuwającą się interpretacją tego trendu jest uznanie go za wyraz rosnącej stopy wyzysku. Niedawno Szwajcarzy głosowali w referendum nad ustawowym ustanowieniem w ich […]

Koncepcje wyzysku




Wzbogacenie się robotników w wyniku prywatyzacji jest krótkotrwałe – mówi prof. dr hab. Jacek Tittenbrun, pracownik Instytutu Socjologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, badacz problemów własności i zróżnicowania społecznego – w rozmowie z Krzysztofem Pilawskim na łamach tygodnika „Przegląd” (nr 16/2012).   Panie profesorze, od stycznia górnicy z Bogdanki […]

Wielcy przegrani





Metodologia szkoły austriackiej opiera się na dwóch związanych ze sobą zasadach: doktrynie indywidualizmu oraz doktrynie subiektywizmu. Celem niniejszego artykułu jest zwięzłe przedstawienie oraz analiza krytyczna obu tych koncepcji. INDYWIDUALIZM METODOLOGICZNY Mises określił indywidualizm metodologiczny, jako obejmujący następujące założenia: „wszelkie działania są dziełem indywidualnych jednostek ludzkich” a „zbiorowości społecznej nie przysługuje […]

Między indywidualizmem a subiektywizmem: podstawy metodologiczne szkoły austriackiej