Nauka


Po roku 1989 mieliśmy do czynienia z procesem kapitalistycznej transformacji, w trakcie której doszło do odrodzenia się różnych form własności kapitalistycznej poprzez prywatyzację państwowych zakładów pracy i spółdzielni, odrodziła się burżuazja. Warstwy nowej burżuazji wywodziły się z różnych środowisk społecznych i politycznych, grupy nowobogackie potrzebowały swoistej „nobilitacji intelektualnej” poprzez zapewnienie […]

Nauczyciel w procesie kapitalistycznej transformacji


Nikołaj Iwanowicz Bucharin (1888-1938) był jednym z najbliższych współpracowników Włodzimierza Lenina, Lwa Trockiego i Józefa Stalina. Na polecenie Lenina przygotował m.in. dekrety o nacjonalizacji przemysłu. Po śmierci Lenina uważany był za głównego ideologa partii i strażnika zapoczątkowanej przez niego polityki. W latach 1918-1929 był redaktorem naczelnym największej gazety Prawdy, a […]

O Nikołaju Bucharinie „oszukanym” rewolucjoniście


Uwagi na marginesie książki Andrzeja Friszke. Na stanowisku komunistów polskich w kwestii niepodległości polski na przełomie XIX i XX wieku ciążył błąd Róży Luksemburg, która uważała, że ziemie polskie w wyniku przemian kapitalistycznych tak już zrosły się z gospodarkami zaborców, że odbudowanie państwa narodowego jest niemożliwe. Poglądy Róży Luksemburg w […]

Komuniści a niepodległość Polski



Wstęp Gdy mówimy o myśli Karola Marksa, bardzo często spotykamy się z problemem określenia rodzaju wiedzy, z jaką właściwie mamy do czynienia. Oczywiście niewielu ludzi skłonnych jest uznać ją za magiczną czy techniczną, ale już dyskusja, czy należy ona do zakresu nauki, filozofii, religii, mitu, czy też ideologii, okazuje się […]

Czy „Karol Marks był filozofem niemieckim”? Miejsce marksizmu we współczesnych ...





Kazimierzowi Ślęczce, z wyrazami serdecznej wdzięczności i przyjaźni. W.Cz. Uwagi wstępne 1. Kazimierz Ślęczka jest autorem wielu ważnych tekstów filozoficznych, spośród których Feminizm jest niewątpliwie dziełem najwybitniejszym i najdonioślejszym. Jego problematyka jest dość odległa od tej, którą zamierzam podjąć w tym artykule. Niech mi będzie jednak wolno kilka słów na […]

György’a Lukácsa ontologia historyczna globalizacji


Wstęp Jak stwierdza Miklos Almasi, autor tekstu zamieszczonego przez wydawców jako swego rodzaju wstęp do Wprowadzenia do ontologii bytu społecznego, autor tego dzieła György Lukács „przygotowywał się do napisania wyczerpującego dzieła o etyce, w którego pierwszym rozdziale znalazłoby się wyjaśnienie form bytowych właściwych stosunkom społecznym, relacjom występującym między ludźmi”1. Jak […]

Etyka w „Ontologii” Lukácsa. Szkic rekonstrukcji


4
1. Uwagi wstępne 1.1. Że Marks był filozofem, nie powinno być – przynajmniej od czasu Głównych nurtów marksizmu Leszka Kołakowskiego – przedmiotem kontrowersji1. (Czy wybitnym, czy zgoła trzeciorzędnym – to już inna kwestia2. Na dodatek – raczej nierozstrzygalna. Co jest zresztą w filozofii sytuacją – mówiąc najoględniej – nierzadką; wystarczy […]

Uwagi o Marksie i (jego) utopiach



Tezy o ideologii późnego kapitalizmu wczesna ideologia kapitalizmu zachodniego, wyrażająca „ducha” rewolucji burżuazyjnej z całym jej humanistycznym patosem, ma charakter pseudohumanistyczny – odwołuje się do obietnicy emancypacji człowieka, a negatywnym układem odniesienia jest dla niej feudalizm, jako ustrój niewolący człowieka. pseudohumanizm występuje przede wszystkim w formie humanizmu demokratycznego: ideologii nie […]

Ideologia późnego kapitalizmu


2
Alexis de Tocqueville (1805-1859) był wnikliwym obserwatorem i analitykiem procesów historycznych. Należy do klasyków socjologii i nauk politycznych. Na sobie współczesnych nie wywarł większego wpływu. Został ponownie odkryty w połowie XX w. Do jego fundamentalnych prac należą: „O demokracji w Ameryce” oraz „Dawny ustrój i rewolucja”. Analiza metody i poglądów […]

Alexis de Tocqueville o doświadczeniach Rewolucji 1789 (refleksje uwspółcześnione)


5
Obecny strajk nauczycieli jest owocem kumulowanych przez wiele ostatnich lat frustracji środowiska pracowników oświaty związanych z niskimi wynagrodzeniami (uwzględniając zarówno charakter pracy, jej odpowiedzialność, jak i globalną dynamikę wzrostu przeciętnej płacy w gospodarce i dynamikę wzrostu cen koszyka produktów podstawowych). Frustracje te, wyrażane przez pracowników oświaty, wymusiły na związkowym aparacie […]

W sprawie strajku nauczycieli