Jan Kurowicki


Avatar photo

O Jan Kurowicki

(ur. 1943 - zm. 2017) Filozof, krytyk literacki, poeta, eseista i prozaik. Ukończył Wydział Filozoficzny na Uniwersytecie Warszawskim. Debiutował jako poeta w 1966 roku na łamach tygodnika „Kultura”. Od 1983 roku był profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Wrocławskiego. Kierownik katedry Nauk Społecznych Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu na Wydziale Gospodarki Regionalnej i Turystyki w Jeleniej Górze. Członek Stowarzyszenia Marksistów Polskich i Polskiego Towarzystwa Hegla i Marksa.


1. Wartości i odczarowani bogowie Do zgodnego z moralnymi wartościami uczestnictwa w polityce, wedle jednych, wystarczy Dekalog i ewangeliczne kazanie na górze; według innych – uczciwość, odpowiedzialność za wspólnotę i kierowanie się wskazaniami sumienia. W obu tych przypadkach wymaga się zaangażowania i wiary w aksjologiczny sens podejmowanych działań. Etyka i/lub […]

Etyka, polityka i jej demony


I. Można filozofię pojmować przynajmniej na cztery sposoby: 1. Jako zawartość opracowań historyczno-filozoficznych, których autorzy dość często uważają za filozofię to, co uznawali za nią występujący w dziejach filozofowie. W związku z tym – albo wystarczy podać proponowane przez nich definicje przedmiotu, albo wybrać najbardziej typowe i rozpowszechnione w różnych […]

Filozofia marksizmu w czasach kryzysu



1. Pytaniem zasadniczym w poniższych rozważaniach jest kwestia: na czym polega filozoficzność teoretyka marksistowskiego mieniącego się filozofem i jego marksistowskość jako filozofa właśnie? Chodzi tu zarazem o jedność, jak i przeciwstawność bycia filozofem i bycia marksistą; o przynależność do pewnej profesji intelektualnej i jednocześnie obcość wobec niej. Tą bowiem ambiwalencją […]

Filozoficzność teoretyka marksistowskiego


1. Nie ma dzisiaj bardziej bodaj zdradliwego słowa, jak „rozwój”. Używanie go nie służy bowiem tylko celom poznawczym. Funkcjonuje ono wprawdzie w różnych naukach społecznych i filozoficznych teoriach, ale to jest margines jego życia. Jego prawdziwym żywiołem jest domena ideologii, w której dochodzi do uzasadnienia programów społecznych działań w sferze […]

Prawa rozwoju społecznego


1. Pojęcie świadomości społecznej zdaje się mienić wielością znaczeń. Niektórzy jednak wręcz odmawiają mu jakiegokolwiek sensu, gdyż sądzą. że istnieją tylko świadome przeżycia poszczególnych ludzi. Inni byliby skłonni widzieć treść w tym, co dla przeżyć tych jest typowe, powtarzalne. Jeszcze inni – ponadindywidualne formy myślenia (np. logiki czy gramatyki), którym […]

Świadomość społeczna



Kiedy przed rokiem publikowałem w „Myśli Marksistowskiej” artykuł pt. „Co zrobić z wartościami” (nr 4/1987 r.), nie spodziewałem się, że jego strona teoretyczna stanie się przedmiotem rozważań S. Dziamskiego („Zagadnienie wartości w socjalizmie”, „MM” nr 3/1988 r.). Jestem tym faktem zbudowany i ucieszony, gdyż filozofowie polscy zwykli mówić mimo siebie, […]

Spór o byt społeczny i wartości


Po prawie trzydziestu latach od momentu wznowienia w Polsce Ludowej wraca dziś „Stefana Żeromskiego tragedia pomyłek” — Juliana Bruna-Bronowicza. Wraca — ale czy i jak będzie żyła? Bo gdy po raz pierwszy ukazała się w międzywojniu po przewrocie majowym — zdawała się przede wszystkim demaskacją intelektualnego, politycznego i ideowego statusu […]

Inteligenci stanu peryferyjnego


I Po wydarzeniach z sierpnia 1980 r. problem walki z biurokratyzmem pojawia się jako istotny wątek wszystkich sporów i dyskusji o kształt i przyszłość społeczeństwa polskiego. W jego efektywnym rozwiązaniu widziano (i widzi się nadal) sposób na unikanie kryzysów, harmonijny rozwój społeczny, realizację postulatów sprawiedliwości. Jednak samo pojęcie biurokratyzmu stało […]

Krytyka biurokratyzmu jako kryptokrytyka realnego socjalizmu