Marek Zagajewski


Avatar photo

O Marek Zagajewski

Doktor filozofii, emerytowany uniwersytecki nauczyciel akademicki z filozofii, logiki, politologii; publicysta, uczestnik Ruchu Obywatelskiego na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych.

Prolegomena. Upadek komunizmu W redakcyjnej ankiecie Pytanie tygodnia w „Przeglądzie” (13-19.08.2018) zapytano czytelników „W jakie przesądy wierzą Polacy?”. Aleksy Wójtowicz odpowiedział lapidarnie: „Że w PRL był komunizm, który obalił Karol Wojtyła”. Zawarte w tej formule sugestie mają naturalnie wieloznaczny charakter. Po pierwsze, pan Wójtowicz może uważać, że „w PRL nie […]

Kłamstwo założycielskie


Prawda polityczna jako poszukiwanie Metaforycznie rzecz ujmując, prawda jest pierwszą ofiarą polityki. Taki pogląd nie ma jednak oznaczać, że polityka żywi się „stekiem” kłamstw i oszustw. Rzecz w tym, że zwłaszcza w życiu politycznym, prawda jest raczej procesem niż stanem, wymaga intensywnych poszukiwań i przedzierania się przez gąszcz półprawd, manipulacji […]

Gruzińskie kłamstwo


Eksport demokracji Na firmamencie światowego politykierstwa, którego nie należy mylić z polityką, od pewnego czasu błyszczy postać prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa. Być może dzięki temu nasza gwiazda, rezygnując z przyjętej w języku dyplomacji elegancji, wprowadza w publiczny obieg takie „szczere wyznania”, które nie przystoją profesjonalnemu politykowi. Mieszkańcy północnej Ameryki […]

Półdemokracja – półdyktatura



Moskwa – PPR i GL-AL Współczesne środki masowego przekazu pełne są rozlicznych opowieści o decydującym udziale służb specjalnych w świecie polityki. W toczącej się od dziesiątków lat wojnie wywiadów wybitną rolę przyznaje się radzieckim, od niedawna rosyjskim, tajnym służbom. Oczywiste, że służby specjalne, ich struktury organizacyjne, kadry, współpracownicy i agenci […]

Wojna wywiadów. Prehistoria Polski Ludowej


Trockizm – neokonserwatyzm Trockizm, którego hasłem wywoławczym jest koncepcja „permanentnej rewolucji proletariackiej” w jej światowym wymiarze, na północy Ameryki sięga korzeniami do początków minionego stulecia, wywodząc się w naturalny sposób z represjonowanych ruchów socjalistycznych i komunistycznych pulsujących w owym czasie na terenie Nowego Świata. Natomiast współcześnie mianem trockistów piętnuje się […]

„Trockiści” z Waszyngtonu


Wolne wybory Zaskakuje, że w reżimowej propagandzie dotyczącej wprowadzenia jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej hasło „wolnych wyborów” w ogóle nie występuje. Nasze polityczne tuzy, ich nadworni komentatorzy z akademickim cenzusem i gwiazdy żurnalistyki zgodnie ignorują ten oczywisty fakt, że wolne wybory do parlamentu stanowią fundament nowoczesnej […]

WoJOWnicy Wolności



Stan wyjątkowy (wojenny) W potocznym rozumieniu wyrażenie „permanentny stan wyjątkowy” zdaje się zawierać oczywistą sprzeczność wewnętrzną. Wszak słowo „wyjątkowy” zwykle używane jest w odniesieniu do sytuacji i zdarzeń niepowszednich, nadzwyczajnych, niezwykłych wreszcie pojedynczych, które mają miejsce w specjalnych i nieprzewidywalnych okolicznościach. Zgoła odwrotne znaczenie posiada przymiotnik „permanentny”, który sygnalizuje określoną […]

Permanentny stan wyjątkowy


Misja głoszenia prawdy Grzegorz W. Kołodko w prowadzonej przez Pawła Kozłowskiego obszernej Rozmowie na ćwierćwiecze głosi konieczność uprawiania i upowszechniania opartej na „nowym pragmatyzmie” ekonomii przyszłości jako „dobrej ekonomii i ekonomii dobra”, nazywanej też przez niego „ekonomią uczciwą i ekonomią umiaru”. Oczywiste, że tego rodzaju stanowisko teoretyczne było naturalną podstawą […]

Dobra ekonomia i ekonomia dobra


W życiu społecznym, zwłaszcza w epokach przejścia między ustrojami, zasadniczą rolę odgrywają wzajemne relacje między gospodarką a polityką rozumianą zarówno jako działalność zawodowych instytucji władzy publicznej jak i masowych organizacji politycznych oraz ruchów społecznych. Żywiołowo toczący się proces historyczny wymusza instytucjonalizację polityki prowadzącą do ukształtowania się stosownie do panujących w […]

Wprowadzenie do kapitalizmu państwowego



Rodzina Przeorana rozlicznymi wojnami, rozbiorami, powstaniami, buntami, protestami społecznymi polska ziemia nadzwyczajnie obrodziła bogactwem narodowych figur ideologicznych. Uprzywilejowaną pozycję w tym Panteonie narodowym zajmuje zasłużenie mit „Matki Polki” za którym żwawo podąża „Polak Katolik”, za Bełzą naturalnie dopełniony historycznie utrwaloną sylwetką „Małego Polaka”. Tej symbolicznej postaci „Świętej Rodziny Polskiej” przypadł […]

Polska ideologia jako religia


Skrótowe z konieczności przedstawienie stosunku Marksa do religii nie sposób rozpocząć inaczej niż od przywołania, cieszącej się równie wielką sławą jak hasło „Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!”, jego słynnej frazy „religia jest opium ludu”1. Marks użył tę formułę zaledwie jednorazowo i to w tekście, w którym nader skromne rozważania o […]

Komunizm a religia. Religia jako „opium”, czyli krytyka krytyki religii


Medialna „wojna krzyżowa” Jerzy Bralczyk, Andrzej Markowski i Walery Pisarek, profesorska kapituła prowadzonego przez Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego plebiscytu najważniejszych słów w 2011 roku, po analizie ponad dwu tysięcy propozycji internautów i zestawień słów dnia, czyli kluczowych słów prasy ustalili, że na trzecim miejscu popularności po „prezydencji” i „kryzysie”, […]

Dwa państwa – jeden kraj