Nauka


2
Mojej córce Monice i synowi Sebastianowi Wojciech Jaruzelski (1923-2014), gdy był u władzy i czuł poparcie ponad 2 milionów członków Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej oraz polskiej armii i zagranicznych sojuszników, kadr kierowniczych administracji państwowej i gospodarczej, przedstawiał się jako silny, mocny człowiek. Zapewne dlatego w najgorętszym politycznie okresie udało mu […]

O ideowo-politycznej odpowiedzialności Wojciecha Jaruzelskiego


1
​Tekst Jarosława Ładosza z 1993 roku był głosem w dyskusji zainicjowanej przez powołaną w kwietniu 1992 roku komisję konstytucyjną pod przewodnictwem Waleriana Piotrowskiego. Autor, nie stroniąc od polemik, krytyki „realnego socjalizmu”, stalinizmu, marksizmu-leninizmu, analizuje aktualne problemy demokracji parlamentarnej, trójpodziału władz i samorządu terytorialnego w szerokiej perspektywie teoretycznej. Ważny jest także […]

Jarosław Ładosz – Epidemia „prezydenckiej demokracji”


Niniejszy artykuł poświęcony jest problemowi usytuowania pracy reprodukcyjnej w kapitalistycznym systemie ekonomicznym – w świetle Marksowskiej teorii wartości dodatkowej. Interesują nas zatem nie tyle poglądy Marksa ((i Engelsa)) na stan faktyczny, ile wpisane w teorię wartości dodatkowej intuicje dotyczące stosunku kapitału do pracy reprodukcyjnej, warunków możliwości ((ewentualnego)) zainteresowania kapitału konserwacją […]

Czy (i jak) kapitał zarabia na patriarchacie? Praca reprodukcyjna według ...



Padające z ust akademików przyznających się w jakiś sposób do marksizmu zapewnienia o tym, iż „marksizm dowodzi swej uporczywej obecności, swej produktywności i swojej zdolności adaptacyjnej do kontekstu i koniunktury” (J. Bidet, S. Kouvelakis, „A Key to the Critical Companion to Contemporary Marxism”), wyglądają – w świetle faktycznych osiągnięć współczesnych […]

Słabosilna teoria


Współczesność nie jest dla filozofii łaskawa. Będąca jej matecznikiem przestrzeń kultury śródziemnomorskiej od dłuższego już czasu wykazuje bardzo daleko posuniętą irytację, gdy filozofowie próbują się upominać o wydzielenie dla nich choćby kawałka autonomicznego terytorium, na którym pytania zrodzone swego czasu w basenie Morza Egejskiego można by w dalszym ciągu stawiać […]

Przyczynek do zagadnienia końca filozofii


3
Wydaje się, że ten cytat z Marksa – równie słynny, co „Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!” – powinien wystarczyć za odpowiedź M. Brysowi, Stachowi Głąbińskiemu i licznym rzeszom ludzi na lewicy myślącym podobnie do nich. Cóż może bowiem dobitniej wyrazić różnicę między myślą Karola Marksa a rozmaitymi, mniej lub bardziej […]

„Filozofowie rozmaicie tylko interpretowali świat; idzie jednak o to, aby ...



(na marginesie książki Moniki Abucewicz, Problem wyzysku we współczesnym marksizmie zachodnim, IPSiR UW, Warszawa 2013) Monika Abucewicz w swojej książce wywołała kwestię, której znaczenie dla politycznego bytu lewicy wydaje się fundamentalne. Stosunek społeczny oparty na wyzysku to „mit założycielski” lewicy – tak zdaje się brzmieć epitafium na nagrobku tej ostatniej. […]

O sensowności zajmowania się wyzyskiem we współczesnym marksizmie – pytanie ...


(Referat wygłoszony na konferencji „Rola inteligencji w procesie budownictwa socjalizmu w Polsce”, 28-29 IX 1982 r.) Od strony teoretycznej kwestia w tytule wymieniona została już dawno rozwiązana, a rozwiązanie szeroko spopularyzowane. Partia komunistyczna jest złączeniem ruchu robotniczego z socjalizmem naukowym; historyczną misją partii jest wnoszenie świadomości socjalistycznej w szeregi klasy […]

Jarosław Ładosz – Partia komunistyczna a filozofia


Słowo wstępne Tytuł drugiego odcinka krótkiego cyklu poświęconego stosunkom własnościowo-klasowym w futbolu celowo eksponuje nazwisko gracza najbogatszego klubu piłkarskiego na świecie a zarazem, używając potocznych kategorii, najlepiej opłacanego piłkarza. Znamienny jest również dalszy ciąg tytułu, sugerujący kapitalistyczny a w każdym razie prywatnowłasnościowy charakter tego, co wedle mądrości konwencjonalnej stanowi wynagrodzenie […]

Gra w klasy. Część 2: Ronaldo i s-ka



(…) Pojęcie ortodoksji bywa używane do pozamerytorycznej deprecjacji określonych poglądów teoretycznych, gdyż kojarzy się najczęściej z takimi treściami wartościującymi, w jakie wyposażyła je teologia i antyteologia, religia i antyreligia, niemarksizm i antymarksizm. Kiedy jednak Lenin, Lukács i Gramsci nazywają swój marksizm ortodoksyjnym, to przywracają słowu ortodoksja jego szlachetny i pierwotny […]

Stanisław Kozyr-Kowalski – Jak rozumieć ortodoksję w marksizmie?


Znajomość literatury światowej pozwala autorowi stwierdzić, że jako użytkownik pojęcia własności siły roboczej należy on do wyjątków. Tym bardziej oryginalne jest zaproponowana w niniejszym tekście analiza zawodników najpopularniejszej na świecie dyscypliny sportowej. Jest to przykład socjoekonomicznego podejścia równie dalekiego od obu przeważających w piśmiennictwie ujęć: ekonomicznego z jego podbudową w […]

Gra w klasy. Część 1: Futboliści a własność siły roboczej


Nie ma to być wykład z chemii ani też pogadanka na temat przemysłu chemicznego, aczkolwiek to drugie sformułowanie jest bliższe treści poniższego tekstu. Dotyczy on „podłoża historycznego” – by użyć trafnego wyrażenia przedwojennego socjologa Ludwika Krzywickiego – pewnych współczesnych i, dodajmy, supernowoczesnych struktur. „Zagłębie krzemowe” to jeden z tych zwrotów, o których prawdziwie […]

Krótki kapitalistyczny kurs tablicy Mendelejewa: Od złota do krzemu