Nauka

Kiedy w 1941 roku pojawił się na ekranach kin w Stanach Zjednoczonych sławny film Johna Hustona „Sokół maltański”, którego bohaterem był legendarny detektyw Sam Spade (wybitna rola Humphreya Bogarta), niewielu widzów wiedziało, że Dashiell Hammett, autor ekranizowanej pod tym samym tytułem powieści, nie tylko sympatyzował z komunizmem a być może […]

Polityka antykomunistyczna a wolność

 w Nauka przez
1
W ostatnich tygodniach ukazała się w ramach serii wydawniczej „Biblioteka Filozofów” książka Gustawa Le Bona (1841–1931) pt. „Psychologia tłumu”, po raz pierwszy wydrukowana w 1895 r. W bibliotece Stalina znaleziono podobno wyczytanego „Księcia” Machiavellego. Odnoszę wrażenie, że jeśli ktoś kiedyś zajrzy do biblioteki Jarosława Kaczyńskiego, znajdzie w niej wyczytaną „Psychologię […]

Podręcznik Jarosława Kaczyńskiego

 w Nauka przez
Co mamy na myśli, gdy mówimy i piszemy o „aktualności Marksa” albo o „Marksie dla naszych czasów”? Marksa oraz jego dorobek teoretyczny przypomina się, z reguły, w czasach kolejnych kryzysów gospodarczych o charakterze lokalnym i globalnym. W ostatnich trzech latach znowu można zaobserwować ponadprzeciętny wzrost zainteresowania twórczością autora Kapitału. Wiąże […]

O „aktualności Marksa” (kilka uwag metodologicznych)

 w Nauka przez
Dług publiczny Polski przekroczył 501 mld zł, czyli około 172 mld dol. – ponad siedem razy więcej niż za Gierka Zadłużenie zagraniczne Polski w 1980 r. wynosiło 23 mld dol. Stało się to jednym z powodów, by mówić o wpadnięciu w pułapkę zadłużeniową, usunąć Edwarda Gierka wraz z jego ekipą […]

Kto zarabia na zadłużeniu państwa

 w Nauka przez
Ekonomiści dominującego nurtu przedstawiają liberalizm gospodarczy jako triumf idei wolności i sprawiedliwości społecznej. Tymczasem następuje żywiołowa degradacja środowiska naturalnego, rabunkowe wyczerpywanie zasobów naturalnych ziemi, wzrost nierówności społecznych, marginalizacja znacznych grup społecznych, poczucie niepewności jutra. Zwiększył się dystans między bogatymi i biednymi, zanieczyszczeniu uległy morza i powietrze, wzmaga się chaos klimatyczny. To, co przedstawiano […]

Współczesne paradoksy

 w Nauka przez
Tradycyjnie poglądy komunistyczne czy socjalistyczne, także w powstających od XVI wieku utopijnych wizjach społeczeństwa komunistycznego, stanowiły krytykę pieniądza, prywatnej własności, wyzysku, bogactwa, niesprawiedliwości społecznej, poniżenia ludzkiej godności czy dyktatorskiej władzy. Jednak współcześnie socjalizm i komunizm nie łączą się z, będącymi formą protestu intelektualnego i społecznego, ideami i koncepcjami społecznymi osiemnasto- […]

Komunizm jako protest

 w Nauka / Publikacje przez
Tradycyjnie literatura sowietologiczna i szeroko pojęta publicystyka, poza nielicznymi wyjątkami, przypisuje Karolowi Marksowi (1818-1883) autorstwo komunistycznej utopii. Z poglądem tym łączy się przekonanie o mniej lub bardziej rygorystycznym wcielaniu w życie tej wizji w poszczególnych krajach lub całych blokach krajów zwanych współcześnie „socjalistycznymi” czy „komunistycznymi”. W istocie Marks, chociaż z […]

Marksa krytyka komunizmu

 w Historia / Nauka przez
Kolejne przypływy antysemityzmu, szczególnej formy społecznej dyskryminacji, wskazują na aktualność kwestii żydowskiej. Problem żydowski jest w istocie problemem antyżydowskim, czerpiącym swe źródło z antysemityzmu, a nie z samego fakcie realnego istnienia Żydów i ich konkretnych zachowań społecznych. Zarówno dla Marksa jak i Sartre’a kwestia żydowska jest kwestią społeczną, bowiem w […]

W kwestii żydowskiej: Marks i Sartre

 w Nauka / Publikacje przez
W pracach Petera F. Druckera, przy omawianiu kluczowych problemów z teorii zarządzania, czytelnik wielokrotnie spotyka nazwisko Karola Marksa. W publikacjach polskich autorów zajmujących się zarządzaniem jako dyscypliną naukową odwołania do poglądów autora Kapitału przestały być praktykowane przez naszych uczonych wraz z odejściem zaprzeszłego ustroju w mroki historii. Drucker mimo, że […]

Przedsiębiorczość: Drucker a Marks

 w Nauka / Polemiki / Praca przez
Pojęcie lewicy, jak wiadomo, wywodzi się z czasów Rewolucji Francuskiej. Obejmowało ono wówczas reprezentantów stanu trzeciego, którzy opowiadali się za wprowadzeniem nowego ładu społecznego i ekonomicznego. Jednak klasowe zróżnicowanie stanu trzeciego było pożywką dla fermentu ideologicznego przedłużającego się poza obalenie ancien régime’u, w tym dla ewolucji pojęcia lewicowości. Ogólnie, można […]

Lewica w poszukiwaniu tożsamości

 w Nauka przez
Z historią ruchu robotniczego związane są losy Manifestu Partii Komunistycznej. Kryzys w jakim znalazł się ruch robotniczy pod koniec XX wieku odbił się niewątpliwie na popularności tego pierwszego dojrzałego dokumentu programowego ruchu komunistycznego. Zachowuje on rolę metodologiczno-teoretycznej dyrektywy do analizy rzeczywistości i formułowania programów politycznych w dniu dzisiejszym. Nawet Francis […]

Przedmowa do polskiego wydania Manifestu Partii Komunistycznej w 2006 r.

 w Nauka / Recenzje przez
W lutym 1848 roku w Londynie po raz pierwszy został wydrukowany Manifest Partii Komunistycznej jako program Związku Komunistów, autorstwa Karola Marksa i Fryderyka Engelsa. W Paryżu, w Bibliotece Narodowej i na Sorbonie, odbyła się w maju 1998 roku międzynarodowa konferencja poświęcona 150. rocznicy Manifestu, zorganizowana pod auspicjami ponad dwudziestu francuskich […]

Sto pięćdziesiąt lat później

 w Historia / Nauka przez