Nauka

Wstęp Jak stwierdza Miklos Almasi, autor tekstu zamieszczonego przez wydawców jako swego rodzaju wstęp do Wprowadzenia do ontologii bytu społecznego, autor tego dzieła György Lukács „przygotowywał się do napisania wyczerpującego dzieła o etyce, w którego pierwszym rozdziale znalazłoby się wyjaśnienie form bytowych właściwych stosunkom społecznym, relacjom występującym między ludźmi”1. Jak […]

Etyka w „Ontologii” Lukácsa. Szkic rekonstrukcji

 w Nauka przez
4
1. Uwagi wstępne 1.1. Że Marks był filozofem, nie powinno być – przynajmniej od czasu Głównych nurtów marksizmu Leszka Kołakowskiego – przedmiotem kontrowersji1. (Czy wybitnym, czy zgoła trzeciorzędnym – to już inna kwestia2. Na dodatek – raczej nierozstrzygalna. Co jest zresztą w filozofii sytuacją – mówiąc najoględniej – nierzadką; wystarczy […]

Uwagi o Marksie i (jego) utopiach

 w Nauka przez
Tezy o ideologii późnego kapitalizmu wczesna ideologia kapitalizmu zachodniego, wyrażająca „ducha” rewolucji burżuazyjnej z całym jej humanistycznym patosem, ma charakter pseudohumanistyczny – odwołuje się do obietnicy emancypacji człowieka, a negatywnym układem odniesienia jest dla niej feudalizm, jako ustrój niewolący człowieka. pseudohumanizm występuje przede wszystkim w formie humanizmu demokratycznego: ideologii nie […]

Ideologia późnego kapitalizmu

 w Nauka / Teksty nadesłane przez
2
Alexis de Tocqueville (1805-1859) był wnikliwym obserwatorem i analitykiem procesów historycznych. Należy do klasyków socjologii i nauk politycznych. Na sobie współczesnych nie wywarł większego wpływu. Został ponownie odkryty w połowie XX w. Do jego fundamentalnych prac należą: „O demokracji w Ameryce” oraz „Dawny ustrój i rewolucja”. Analiza metody i poglądów […]

Alexis de Tocqueville o doświadczeniach Rewolucji 1789 (refleksje uwspółcześnione)

 w Historia / Nauka przez
5
Obecny strajk nauczycieli jest owocem kumulowanych przez wiele ostatnich lat frustracji środowiska pracowników oświaty związanych z niskimi wynagrodzeniami (uwzględniając zarówno charakter pracy, jej odpowiedzialność, jak i globalną dynamikę wzrostu przeciętnej płacy w gospodarce i dynamikę wzrostu cen koszyka produktów podstawowych). Frustracje te, wyrażane przez pracowników oświaty, wymusiły na związkowym aparacie […]

W sprawie strajku nauczycieli

 w Komentarze / Nauka / Stowarzyszenie przez
3
Termin populizm robi coraz większą karierę. Nie ma takiej partii politycznej, która nie oskarżałaby swoich przeciwników, i sama nie była oskarżana o populizm. Zarzut populizmu wysuwany jest wobec prawicowych partii rządzących, centro-prawicowej opozycji, jak i deklarujących swoją „lewicowość”. W tych przypadkach termin „populizm”, według Słownika PWN, używany jest jako synonim […]

Prawicowy i lewicowy populizm a władza

 w Nauka przez
1
Słuchając redaktora Tomasza Wróblewskiego można sobie uświadomić powagę problemu, jaki mają dziś zagorzali zwolennicy kapitalizmu i gospodarki wolnorynkowej. Wprowadzając, wbrew wcześniejszym deklaracjom, ekspertyzom i negocjacjom w łonie Solidarności i wbrew nastawionym reformistycznie i pragmatycznie robotnikom, po prostu kapitalizm, rząd premiera Mazowieckiego pozbawił w pewien sposób zwolenników gospodarczego liberalizmu alibi. Odsuwając […]

Woda z mózgu a strukturalny kryzys kapitalizmu

 w Nauka przez
O Marksie: „pamięć polska” versus „pamięć świata” Karola Marksa oraz jego dorobek teoretyczny przypomina się, z reguły, w czasach kolejnych kryzysów gospodarczych o charakterze lokalnym i globalnym. W ostatnich latach znowu można zaobserwować ponadprzeciętny wzrost zainteresowania twórczością autora Kapitału. Wiąże się to z kryzysem światowych finansów lat 2007-2009 i jego […]

O aktualności teorii ekonomicznej Marksa

 w Nauka przez
Doktryna marksizmu kształtowała się od początku w polemice z różnorodnymi, konkurencyjnymi koncepcjami pragnącymi zyskać możliwość oddziaływania na ówcześnie najbardziej aktywną grupę społeczną – proletariat, którego świadome przebudzenie zapoczątkowało, pod koniec XIX wieku, nowy sposób uprawiania polityki. Polityki, której niezbywalną cechą stała się klasowość. Niezależnie od dalszych, dramatycznych losów ruchu, problematyka […]

Życie „produkcyjne” czy „produktywne”? Rosyjski marksizm buntuje się przeciwko „potrzebom ...

 w Nauka przez
1
Najczęstszym argumentem na rzecz odrzucenia robotników jako motoru zmian społecznych i politycznych przez współczesną lewicę jest to, że ta klasa społeczna akceptuje aktualny system wyzysku i nie stanowi siły rewolucyjnej. Wskazuje się przy tym na liczne przykłady potwierdzające tę tezę, jak choćby poparcie większości robotników dla prawicowo-populistycznych partii z ich […]

Co, k…, nie wyszło?

 w Nauka przez
„… dialektyka jest nauką o ogólnych prawach ruchu zarówno zewnętrznego świata, jak i ludzkiego myślenia”(W. I. Lenin, Dzieła, tom 21, KiW, Warszawa 1951, ss. 42-43) Zagadnienie naukowości w marksizmie nieodłącznie wiąże się z kwestią dialektyki. Według krytyków marksizmu, dialektyka jest zbędnym balastem, kulą u nogi dla teorii pragnącej uchodzić za naukową. W swoim […]

Jeszcze o dialektyce, procesie historycznym i jego podmiocie

 w Nauka przez
1
Mojej żonie Alinie Róży Dyskutując o ideałach społecznych lewicy, nie sposób pominąć tak ważnej pracy teoretycznej w jej dziejach jak Manifest Partii Komunistycznej napisany przez Karola Marksa i Fryderyka Engelsa w połowie XIX wieku, który na długie lata określił linię programową ruchu robotniczego. Pokazał on, że ideały społeczne generalnie uwarunkowane […]

„Manifest Partii Komunistycznej” a komunizm

 w Historia / Kryzys kapitalizmu / Nauka przez